Adresatami innowacji są dzieci w wieku 3,4,5 lat. Czas realizacji innowacji obejmuje rok szkolny 2021/2022 z możliwością jej kontynuowania w następnym roku szkolnym. Zajęcia innowacyjne odbywać się będą w ramach zajęć głównych, wycieczek i warsztatów. Niniejsza innowacja ma na celu rozbudzanie w dzieciach świadomości ekologicznej i kształtowanie pozytywnych postaw względem przyrody i planety. Ma ona zachęcać i kierować uwagę dzieci na piękno otaczającego świata, a także kształtowanie postaw ekologicznych. Prowadzone będą działania mające na celu zachęcanie dzieci do dbania o otaczające je środowisko takie jak: „Dzień Ziemi”, zbiórka baterii, elektro-śmieci i plastikowych nakrętek, segregowanie śmieci. Zajęcia ekologiczne będą się odbywały zarówno na świeżym powietrzu, jak również w budynku przedszkolnym przybierając różne formy.
Motywacja wprowadzenia innowacji:
Innowacja „Mali ekolodzy” jest odpowiedzią na potrzeby współczesnego świata w otaczających go problemach. Okres wczesnego dzieciństwa jest najlepszym momentem na poznawanie przyrody oraz rozpoczęcie kształtowania właściwych postawy człowieka wobec środowiska. Uwrażliwianie małego człowieka na piękno i konieczność ochrony przyrody powoduje powiększenie jego wiadomości na temat zagrożeń dla środowiska naturalnego. Dziecko będzie właściwie reagować na nieodpowiednie zachowania innych ludzi. Ekologia staje się ważnym elementem stylu życia. Dziecko zaś, z biernego obserwatora staje się czynnym naśladowcą postaw, w tym proekologicznych. Dzieci uczą się przez doświadczenie. Dlatego ważne jest, aby dać im szansę zdobywania wiedzy poprzez kontakt ze środowiskiem. Innowacja jest także okazją do pokazania dzieciom i ich rodzicom jak ważną rolę odgrywa przedszkole w tym procesie. Istotą innowacji jest wyposażenie dzieci w określone wiadomości, umiejętności i postawy oraz przybliżyć w przystępny sposób świat przyrody, uświadomić, iż człowiek jest jej częścią, uwrażliwić na przejawy degradacji środowiska, a także rozwijać pozytywne zachowania.
I. Wstęp
Edukacja przyrodnicza zajmuje wyjątkowo ważne miejsce w całokształcie oddziaływań wychowawczo – dydaktycznych przedszkola. Okres wczesnego dzieciństwa jest najlepszym momentem do rozpoczęcia stopniowego kształtowania właściwych postaw wobec przyrody. W przedszkolu mamy wiele okazji, aby rozbudzać wśród dzieci wrażliwość przyrodniczą. Odbywa się to poprzez kontakt ze światem fauny i flory, jak również z przyrodą nieożywioną. To również nauka dostrzegania, przeżywania i chęci obcowania z pięknem natury. Wzbudzenie wrażliwości powoduje wzrost świadomości dzieci, co w rezultacie sprawi, że będą mogły właściwie reagować w różnych sytuacjach. Dziecko w bezpośrednim kontakcie z przyrodą doznaje wielu przeżyć, dzięki oddziaływaniom dorosłych zaczyna czuć potrzebę ochrony tego, co cenne. Jeśli ekologia stanie się ważna dla nas – dorosłych, to dziecko stanie się czynnym propagatorem postaw proekologicznych. Najważniejszy jest dobry przykład, który damy naszym wychowankom. Edukacja ekologiczna jest nieodłącznym elementem procesu edukacyjnego, zaś innowacja „Mali ekolodzy” stanowi jej uszczegółowienie.
II. Cele innowacji
CELE GŁÓWNE:
– stwarzanie sytuacji sprzyjających poznawaniu przyrody, budzenie zainteresowania nią – ukierunkowanie wiadomości dzieci na wartości ekologiczne.
Cele szczegółowe:
– podejmowanie aktywności w kierunku poznawania i rozumienia otaczającej przyrody; – uświadomienie znaczenia obiektów i zjawisk przyrodniczych; – zdobywanie, poszerzanie i utrwalanie wiadomości o przyrodzie; – kształtowanie umiejętności obserwowania różnych zjawisk przyrodniczych; – postrzeganie norm ekologicznych przez dzieci i inne osoby; – poznanie źródeł i rodzajów odpadów, segregacja;, – aktywne uczestnictwo w poznawaniu przyrody poprzez obserwacje obiektów, zabawy badawcze, eksperymentowanie; – umiejętność działania w różnych sytuacjach przedszkolnych i poza przedszkolnych, poczucie przynależności do grupy przedszkolnej, środowiska lokalnego, regionu, kraju; – dokonywanie oceny działalności człowieka oraz jego wpływu na stan środowiska, zwrócenie uwagi na istotną rolę człowieka w środowisku przyrodniczym; – uzmysłowienie wychowankom, iż troska o przyrodę jest troską o nas samych i nasze życie; – podkreślenie konieczności ochrony przyrody i nie niszczenie jej bogactw; – uwrażliwienie na problemy dewastacji naturalnego środowiska; – rozwijanie procesów poznawczych takich jak: wyobraźnia, pamięć, uwaga, myślenie, zapamiętywanie; – nabywanie opiekuńczego stosunku do roślin i zwierząt; – kształtowanie mądrego i umiejętnego współżycia człowieka z przyrodą; – rozwijanie poczucia troski i odpowiedzialności za naszą planetę.
III. Metody i formy
Stosowane metody i formy nie odbiegają od stosowanych na co dzień w pracy z dziećmi. Formy i metody pracy są różnorodne, dostosowane do poziomu, wiedzy, możliwości, doświadczeń życiowych, itp. Naczelnym dążeniem jest organizowanie wielostronnego działania poprzez: samodzielne doświadczenia, poszukiwanie, zadania stawiane do wykonania, ćwiczenia utrwalające, stwarzanie sytuacji do wykorzystywania nabytej wiedzy i umiejętności.
– zadania stawiane do wykonania ( samodzielna działalność dziecka, rozwiązywanie problemów i wysnuwanie wniosków, np. tworzenie prac plastycznych, obserwacja przyrody );
– kierowania własną aktywnością (inspirowanie i zachęcanie do samodzielnej działalności, samorozwoju);
– ćwiczeń praktycznych (doświadczenia, wycieczki, spacery, obserwacje w terenie, praca z komputerem, tworzenie kącików tematycznych, plakatów, praca z mapą, dramy i inne).
Oglądowe:
– pokaz (plansze, książki, zdjęcia, filmy, materiał przyrodniczy); obserwacja ( zjawiska pogodowe, atmosferyczne, zmiany w pogodzie, porach roku, obserwacja roślin, wyciąganie wniosków z doświadczeń i zabaw badawczych);
– bezpośredni odbiór piękna zjawisk przyrodniczych; udostępnianie sztuki poprzez utwory literackie, muzyczne, oglądanie filmów.
Słowne:
– rozmowy, swobodne wypowiedzi, pogadanki, dyskusje; opowiadania, zagadki; – instrukcje, objaśnienia (instruowanie podczas przygotowania do wykonania zadania powierzonego dzieciom); – żywego słowa (praca z książką uczy dzieci wrażliwości na piękno, pobudzając w nich pozytywne uczucia płynące z obcowania z literaturą piękną).
Metody aktywizujące:
– metoda projektu (pomoże stworzyć zintegrowany zespół , w którym dzieci przez pracę w grupie nauczą się rozwiązywania problemów, aktywnego słuchania, skutecznego komunikowania się, a także zbudują poczucie własnej wartości, przedszkolaki staną się czujnymi poszukiwaczami wiedzy, aktywnymi badaczami otaczającego świata);
– burza mózgów (podawanie różnych skojarzeń, rozwiązań, które podsuwa wyobraźnia i potrzeba chwili, kształtowanie wyobraźni i pomysłowości);
– inscenizacja (inscenizacja pewnego zdarzenia, w którym niektóre dzieci przyjmą na siebie role osób występujących w tym zdarzeniu, a pozostałe będą widzami);
– drama (wczuwanie się w rolę, improwizacja angażująca ruch i gest, mowę, myśli i uczucia czyli zabawa, która wdroży do samodzielności i aktywności, rozwinie wyobraźnię, fantazję i wrażliwość emocjonalną);
– Pedagogika zabawy (działania, które przez radość i zabawę w grupie, wyzwolą emocjonalną więź z przyrodą;
Formy pracy:
– z całą grupą – w zespołach – indywidualnie z dzieckiem
IV. Przewidywane osiągnięcia
Działania podejmowane w ramach innowacji pozwolą kształtować pozytywne postawy dzieci względem natury, a także rozbudzać zamiłowanie do przyrody. Jednym z celów innowacji jest pogłębienie treści programowych z zakresu zagadnień ekologicznych i ochrony środowiska.
Przewidywane efekty wdrożenia innowacji:
– ukształtowanie przyjaznego stosunku do wszystkich zwierząt i roślin, rozbudzenie potrzeby kontaktu z przyrodą;
– nabycie postawy szacunku dla wszelkich przejawów życia w przyrodzie, zauważanie wzajemnych zależności między światem roślin, zwierząt i środowiskiem oraz ich roli w życiu człowieka;
– rozwinięcie zainteresowań przyrodniczych oraz umiejętności obserwowania różnych zjawisk przyrodniczych;
– odczuwanie poczucia troski i odpowiedzialności za stan środowiska naturalnego;
– przyzwyczajanie dzieci do chronienia przyrody dostępnymi im sposobami np. dokarmianie ptaków, segregowanie odpadów, oszczędne gospodarowanie materiałami przyrodniczymi, oszczędzanie wody, dbanie o czystość najbliższego otoczenia, przestrzeganie zakazów niszczenia przyrody, np. zakaz deptania trawników, niepotrzebnego zrywania roślin, owoców, grzybów;
– czynne uczestnictwo w tworzeniu pięknego i bogatego środowiska przyrodniczego w budynku i w w ogrodzie przedszkolnym;
– przeciwstawianie się bezmyślnemu niszczeniu przyrody i wszelkim przejawom okrucieństwa w stosunku do niej;
– propagowanie zdobytej wiedzy przez dzieci.
Nauczyciel:
– stwarza okazje do samodzielnego odkrywania, rozmawiania, podawania własnych pomysłów, pracowania z przyjemnością i zgodnie z własnymi zainteresowaniami, zadawania pytań;
– sprzyja wyrażaniu swoich idei i odczuć niewerbalnie, poprzez taniec, śpiew, twórczość plastyczną i teatralną – szanuje indywidualność wychowanków, życiowe doświadczenia oraz wartości i poglądy wyniesione ze środowiska rodzinnego; – daje możliwość poznawania świata w budynku i poza nim, w najbliższej okolicy, podczas spacerów i wycieczek; – umożliwia czerpanie wiedzy od ludzi z bliższego i dalszego otoczenia.
V. Tematyka zajęć
Zagadnienia jakie będą realizowane w ciągu roku szkolnego podczas zajęć ujęto poniżej. Zaproponowano różnego rodzaju dni tematyczne inspirując się kalendarzem dni nietypowych. Dostosowanie treści do umiejętności przedszkolaków sprawi, że doskonale wpiszą się one w temat ekologii. Organizacja ciekawych zajęć będzie szansą na dostarczenie dzieciom wartościowych informacji. Realizacja proponowanych tematów odbywać się będzie poprzez zabawy badawcze, doświadczenia, oglądanie filmików, spacery, obcowanie z przyrodą, spotkania z interesującymi ludźmi.
Aktywności proponowanie dla całej placówki:
1. Zbiórka makulatury 2. Zbiórka karmy dla zwierząt z wybranego schroniska 3. Zbiórka zużytych baterii i telefonów 4. Udział w ogólnopolskich akcjach i konkurach
Rodzaje aktywności w roku szkolnym w ramach grupy:
1. Zajęcia „Co to jest ekologia?” – wrzesień 2. Stworzenie Kodeksu Małego Ekologa – wrzesień 3. Zajęcia „Pogoda i jej zjawiska” oraz stworzenie kalendarza pogody – wrzesień 4. Zakładamy jesienny kącik przyrody – październik 5. Dzień Drzewa – październik 6. Światowy Dzień Zwierząt – październik 7. Zajęcia „Skąd się bierze deszcz?” – listopad 8. Dzień Jeża – listopad 9. Zajęcia „Skąd się bierze wiatr?” – listopad 10. Dzień Ryby – grudzień 11. Śnieg i lód (zabawy badawcze) – grudzień 12. Dzień bez opakowań foliowych – segregacja śmieci – styczeń 13. Zajęcia „Smog” – styczeń 14. Dzień Baterii – luty 15. Dzień Dokarmiania Zwierzyny Leśnej – luty 16. Dzień Niedźwiedzia Polarnego – luty 17. Zakładamy wiosenny kącik przyrody – marzec 18. Dzień Morza – marzec 19. Dzień Wróbla – marzec 20. Światowy Dzień Wody – marzec 21. Dzień Ptaków – kwiecień 22. Światowy Dzień Ziemi – kwiecień 23. Dzień Polskiej Niezapominajki – maj 24. Światowy Dzień Pszczół – maj
SPORT I ZDROWIE-LUBIMY I KOCHAMY
Autor: mgr Anna Matuła-Bury
Realizator: mgr Anna Matuła-Bury
Zakres innowacji: Działaniem innowacyjnym zostaną objęte dzieci w wieku przedszkolnym, grupa 4 i 5 – latków.
Cele innowacji:
Cel ogólny innowacji:
Promowanie zdrowego trybu życia, prawidłowego odżywiania się, właściwych zachowań, umiejętności i nawyków praktycznych: higienicznych, kulinarnych a także zachęcanie do aktywnego wypoczynku czy uprawiania sportów.
Cele szczegółowe:
DZIECKO:
Rozumie pojęcie „zdrowia”
Wie, jak dbać o swoje zdrowie
Wie jak dbać o dobre samopoczucie
Zna i stosuje zabiegi higieniczne
Wie na czym polega praca lekarza
Nazywa i rozróżnia przybory higieniczne, zna ich przeznaczenie
Potrafi samodzielnie lub z pomocą osoby dorosłej wykonać zdrowe potrawy np. surówki, kanapki, proste sałatki
Potrafi kulturalnie zjeść posiłek
Zna warzywa
Zna owoce
Rozumie rolę ruchu w życiu każdego człowieka
Aktywnie odpoczywa i zachęca do tego innych
Umie współdziałać z dziećmi i osobami dorosłymi
Aktywnie uczestniczy w zabawach i zajęciach dydaktycznych
Sposoby realizacji:
Tworząc innowację pedagogiczną z zakresu edukacji zdrowotnej za główny cel postawiłyśmy kształtowanie prawidłowych nawyków i postaw prozdrowotnych u naszych wychowanków. Chciałyśmy, aby dzieci prowadziły zdrowy tryb życia, aktywnie spędzały czas na świeżym powietrzu, troszczyły się o własne zdrowie, prawidłowo się odżywiały a także dbały o swoje bezpieczeństwo. Ważne dla nas było to, aby zdobyta wiedza, wiadomości i umiejętności w przedszkolu przeniosły na grunt domowy. Stworzyłyśmy cykl zajęć wychowawczych promujący zdrowy styl życia. Treści programowe ujęte zostały w bloki tematyczne, dla każdego bloku zostały wytyczone umiejętności, które nasi wychowankowie powinny opanować. Program ma charakter otwarty-jego treści w zależności od zainteresowań i potrzeb dzieci mogą być rozszerzane, a nauczyciel sam decyduje o doborze treści i stopnia opanowania umiejętności.
BLOKI TEMATYCZNE:
Zdrowe odżywianie
Aktywność a zdrowie
Higiena ciała i umysłu
Struktura ma charakter spiralny, dlatego pozwala wracać do treści już zrealizowanych a także daje możliwość szerszego uzupełnienia.
Spodziewane efekty:
W czasie realizacji projektu innowacji pedagogicznej efektem podjętych działań będzie wzrost zainteresowania dzieci zdrowym odżywianiem, zdrowym stylem życia, a w rezultacie ukształtowanie czynności samoobsługowych, kulturalnych, nawyków higienicznych i zachowaniu bezpieczeństwa w przedszkolu a także w innych miejscach publicznych.
TEMATYKA ZAJĘĆ
BLOK TEMATYCZNY – ZDROWE ODŻYWIANIE
ZAGADNIENIA TEMATYCZNE
UMIEJĘTNOŚCI
UWAGI ORGANIZACYJNE
Wpływ odżywiania na zdrowie człowieka
Potrafi dobrać pożywienie do swoich potrzeb Wie jakie są skutki nieprawidłowego odżywiania i niedożywienia Zna produkty szkodliwe dla zdrowia i ich unika
Wie jak higienicznie przygotować i spożyć posiłekZna podstawowe zasady kulturalnego zachowania się przy stolePropaguje zdrową żywnośćPotrafi dzielić się z innymi
Przygotowywanie posiłków Konkurs „Odżywiaj się zdrowo”
Zdrowo się odżywiam-nie choruję
Zna zasady prawidłowego odżywiania sięPotrafi wybrać właściwe produkty odżywcze w zależności od aktywności i pory roku
Zorganizowanie wystawy prac plastycznych
Czym są witaminy? Zgaduj-zgadula
Posiada podstawową wiedz ę na temat witaminDostrzega potrzebę spożywania witaminDostrzega znaczenie owoców i warzyw w codziennym odżywianiu sięPotrafi współpracować w zespole
Przygotowywanie posiłków Konkurs plastyczny
BLOK TEMATYCZNY – AKTYWNOŚĆ A ZDROWIE
ZAGADNIENIA TEMATYCZNE
UMIEJĘTNOŚCI
UWAGI ORGANIZACYJNE
Ruch – znaczenie dla zdrowia i dobrego samopoczucia
Dostrzega rolę ruchu dla zachowania zdrowiaDostrzega potrzebę ruchu dla lepszego samopoczuciaWie jak u brać się w zależności od pogody
Pogadanka Konkursy plastyczne Film edukacyjny
Wpływ czynnego wypoczynku na zdrowie
Potrafi zaplanować czas wolny z korzyścią dla zdrowiaPotrafi dopasować rodzaj wypoczynku do pogodyPrzestrzega zasad gry
Wykorzystanie sprzętu sportowego
Zgrabna i sprawna sylwetka
Preferuje różne formy aktywności ruchowejJest świadomy swoich wad, zalet, pracuje nad sobąZna podstawowe zasady jakie obowiązują rowerzystów
Spacery po Przemyślu
Eliminujemy wady postawy
Dba o właściwą postawę ciałaCharakteryzuje się właściwą postawą w stosunku do osób niepełnosprawnychStara się eliminować wady postawy
Wykazuje podstawową teoretyczną wiedzę o zdrowiuZna swoje ciało i dba o higienęDba o estetykę i zdrowe zębyPotrafi do brać odzież i obuwie do warunków pogodowych
Pogadanka Film edukacyjny „Higiena osobista”
Choroby brudnych rąk – jak unikać?
Potrafi wykorzystać zasady higieny spożywania posiłkówDostrzega przyczyny i skutki niewłaściwych zachowań higienicznych
Film edukacyjny
Dobry rytm pracy i wypoczynku
Potrafi racjonalnie i higienicznie zaplanować rozkład zajęć w ciągu dniaDostrzega szkodliwość długiego przesiadywania przed telewizorem i komputeremUnika konfliktów, agresji